Dünyanın dört bir yanındaki teleskoplardan oluşan Olay Ufku Teleskobu (EHT), 2019 yılında ilk kara delik fotoğrafını bizlerle buluşturarak tarihe tanıklık etmemizi sağlamıştı. O fotoğraf, M87 isimli galakside bulunan süper kütleli kara delik M87* idi. 2022’de ise Samanyolu’nun, yani kendi galaksimizin merkezindeki süper kütleli kara delik Sagitarrius A*’dan (Sgr A* olarak da biliniyor) ilk görüntü gelmişti.
Bugün ise Sagitarrius A* ile ilgili çok önemli bir gelişme yaşandı. Bilim insanları, kara deliğin Olay Ufku Teleskobu sayesinde yakalanan yeni fotoğrafını bizlerle buluşturdu. Bu fotoğraf, 26 bin ışık yılı uzağımızdaki 12 milyon kilometrelik dev gök cisminin ilk kez polarize ışıkta görüldüğü görüntü olarak kayıtlara geçti.
Fotoğraf, tüm süper kütleli kara delikler hakkındaki bir “manyetik gizemi” aydınlatma potansiyeline sahip
Yeni görüntünün önemi büyük. Çünkü süper kütleli kara delikler hakkındaki bir gizemi çözme potansiyeline sahip olması. Bunu da polarize ışıklı ilk görüntü olması ve kara deliği çevreleyen spiral manyetik alanları göstermesiyle başarıyor.
Araştırmacıların aktardığına göre fotoğraf, manyetik alanların M87 adlı galaksideki M87* kara deliği ile benzerlikler gösterdiğini ortaya koyuyor. Bu oldukça ilginç çünkü M87* çok büyük. Karşılaştırma yapacak olursak Sgr A*, Güneş’in yaklaşık 4,3 milyon katı bir kütleye sahip. M87* ise 6,5 milyar katı. Yani aradaki fark çok fazla.
Görüntünün ortaya çıkardığı şey ise bu tarz organize manyetik alanların tüm kara deliklerde ortak olabileceği. Yani bizler için çok büyük bir gizem olan süper kütleli kara deliklerin davranışları ve onları çevreleyen şeyler hakkında ipucu sunuyor.
Projenin başındaki isimlerden olan astrofizikçi Sara Issasoun da yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Burada gördüğümüz şey, Samanyolu’nun merkezindeki kara deliğin yakınında güçlü, bükülmüş ve düzenli manyetik alanların olduğudur. Güçlü ve düzenli manyetik alanların, kara deliklerin etraflarındaki gaz ve maddeyle etkileşimi açısından kritik öneme sahip olduğunu öğrendik.”
Kara delik araştırmaları hız kesmeden devam ediyor. Bilim insanları, yenilikçi teknikler ve teknolojilerle daha büyük kara delik buluşlarını görebileceğimizi ifade ediyor. Yani büyük küçük fark etmeksizin bu gizemli cisimler hakkında yakında daha fazla şey öğreneceğiz. Öte yandan EHT’nin, 2030’a kadar galaksimizdeki kara deliğin videosunu çekme hedefi bile var. Uzay meraklılarını çok heyecanlı günlerin beklediğini söyleyebiliriz.
Sagitarrius A* kara deliğinin 2022’de paylaşılan görüntüsü şöyleydi:
